Kullanım Alanları

Edtalaboratuvar ortamında metal iyonlarını tutmak için kullanılır. İyon tüketici olarak enzimlere karşı kullanılır. Kompleks oluşması esasına dayalı titrasyonlarda, su sertliği maskeleyici ajanların analizinde kullanılmaktadır.

Edta, tıp alanında göz içi lenslerin implantı sırasında bakteri büyümesinin azaltılmasında.

Alternatif tıp uygulamalarında, Edta’nın serbest radikallerin kan damarı duvarlarına zarar vermesini engelleyen ve bu sebeple damar sertliğini azaltan bir antioksidan gibi davrandığını gözlemlenmiştir. Edta civa ve kurşun zehirlenmesi gibi şelasyon(bedende biriken zehirli mineral ve metallerin atılması amacıyla yapılır) tedavisi uygulamasında metal iyonlarını bağlamak için kullanılır. Vücuttaki fazla demiri atmada aynı şekilde kullanılır. Bu tedavi yöntemi, talasemi hastalığında da uygulanacağı gibi tekrarlanan kan transfüzyonunun yan etkilerinin önlenmesinde de kullanılır.

Tekstil alanında, metal iyonundaki safsızlıklarının boyalı ürünlerin renklerini değiştirmesini engeller.

Kâğıt endüstrisinde metal iyonlarının, klor içermeyen ve ağartmada kullanılan hidrojen peroksitin belli olmayan oranlarının katalizlemesini engeller. Kağıtta şelatlı bir yapı oluşturulur.

Kauçuğun polimerizasyonunda kullanılan katalizör sistemlerinde demir iyonlarını bağlamak için kullanılabilmektedir.

Edta, metal iyonları tarafından katalize edilen katalitik oksidatif renklenmeyi engellemek için bazı yiyeceklere koruyucu katkı veya stabilizatör olarak ilave edilir.

Edta, Sodyum benzoat ve askorbik asit bulunan alkolsüz içeceklerde benzen gibi kanserojen maddelerin oluşumunu azaltır. Konserve balık, mayonez, margarin, salata sosları, işlenmiş meyve- sebze suyu, süt ve diğer içecekler gibi çeşitli gıdaların üretiminde kullanılır. Gıdaların üretiminde kullanılan ve modern gıda üretim teknolojilerinin bir parçası olan makinelerden kaynaklanan metal kontaminasyonunu elimine ederek, ileri safhalarda söz konusu bulaşmaların yol açacağı tat (acılaşma, küf vs.) ve renk kayıplarını önlenmesinde etkin şekilde kullanılır.

Edta ‘nın Kalsiyum, Magnezyum, Bakır, Çinko, Demir, Alüminyum, Cıva, Kurşun, Mangan ve diğer çok değerlikli metal iyonlarıyla geniş bir ph aralığında suda çözünür kompleksler oluşturabilir olması en önemli özelliğidir. Kompleksleşmede sıcaklıktan etkilenmez. Kimyasal yapısı(merkezi metal iyonu), onu tipik kimyasal reaksiyonlarında yer almasını engelleyen ligand tarafından daha çok veya daha az bütünlükle çevrelenir. Böyle kompleksler özellikle alkali ortama ve yüksek sıcaklıklara karşı stabil kalmasını sağlar.

Yüksek basınç ve sıcaklık altında (200 oc) Edta uzun bir süre hidrolize karşı dirençlidir.

Edta değişik asit ve alkalilere karşı da dirençli bir maddedir. Kromik asitte, potasyum permanganat ve diğer okside edici ajanlarla uzayan periyotda bozulmaya uğrar. Klor verici maddeler, tüm Edta tiplerinin performansında etkilidir.

Stabil olamayan tahmin edilemeyen sonuçlar üreten metal iyonlarının yer aldığı endüstriyel proseslerde Edta kullanılır. Su yumuşatmak ve toprak alkali ve ağır metal safsızlıkları uzaklaştırmak için kullanılır.

Edta içerisinde metal tozları ve hidroksitler çözünebilirler.

Edta çeşitleri, soğutma ve proses suyunu yumuşatmak için kullanılabilir ancak Bakır, Çinko, Alüminyum ve demirsiz alaşımlarla tepkime oluşturacağından korozyona uğratabilir. Demir içermeyen metaller korozyona karşı sürekli denetlenmelidir.

Edta çeşitleri, 7-14 ph aralığında çok etkililiktedirler. Bazı sertlik kalıntısı istenmeyen uygulamalarda stokiyometrik oranlardan daha az oranlarda kullanılabilir. Edta çeşitleri ayrıca kazan besleme suyunu yumuşatmak için kullanılabilir.

Edtaçeşitlerinin en önemli özelliği kompleks yapma kapasitesinin yüksek oluşu ve hidrolize karşı direnç göstermesi olduğunu yukarda belirtmiştik. Ayrıca kompleksin, yükselen sıcaklıkta alkali ortamda kararlı olduğu da önem taşımaktadır. Deterjanlarda edta çeşitlerinin en önemli fonksyonuperborat ve perkarbonat ağartmasını kararlı yapmaktır. Dekompozisyonu katalizleyen ağır metallerin eser miktarlarının engellemek için % 0,5-0,1 kadar kullanılır. Şampuanlarda, temizleyici losyonlarda ve kişisel bakım ürünlerinde, edta tuzları havadaki stabilitelerini yükseltmek için bir ayırma maddesi olarak da kullanılmaktadır.

Edta kalıp sabuna, tuvalet sabunlarına ve tıraş sabunlarına renk kaybı ve küf (ekşime, kokma) oluşumunu önlemek amacıyla eklenebilir. Temizleme etkisini artırır. Bulanıklıkları önler. EDTA kalıp sabuna sabunlaşmadan sonra, şekil verilmeden önce katılabilir.

Edta’nın çözünürlüğü ve hidrolize karşı direnci sebebiyle, endüstri tipi yağ giderme ve temizleme malzemesi üretiminde etkili bir malzemedir. Edta çeşitleri öyle çözünürlerdir ki, birçok formülasyonlarda bulunan fosfatların tamamını veya birkaçının yerini almak için kullanılabilmektedir. Edta yağ giderme banyolarının çalışma süresini uzatarak verimliliği artırır. Polifosfatları stabilize etmek için ve kireç sabunlarının topaklaşmasını önlemek için alkali yağ gidericilerin bütün çeşitlerine katılır. Su ile gelen kirliliklerin, temiz yüzeye yapışmamasını sağlar, boru, nozullar ve tanklarda tortu oluşumunu engeller. Bulanıkları ve kireçlenmeyi önler.

Edta, Kömür santralleri ve atık yakma tesislerinde kükürt dumanını gidermede kullanılır.

Özellikler ve Avantajları

CAS NO: 60-00-4

MOLEKÜL FORMÜLÜ:  C₁₀H₁₆N₂O₈

MOLEKÜL AĞIRLIĞI: 292.24 g.mol⁻¹

YOĞUNLUĞU:  0,86 g/cm³

KAYNAMA NOKTASI: 100 °C

ERİME NOKTASI: 240 °C

Ambalaj ve Depolama

AMBALAJ

25 KG TORBALARDA

Teknik Özellikleri

CAS NO: 60-00-4

MOLEKÜL FORMÜLÜ:  C₁₀H₁₆N₂O₈

MOLEKÜL AĞIRLIĞI: 292.24 g.mol⁻¹

YOĞUNLUĞU:  0,86 g/cm³

KAYNAMA NOKTASI: 100 °C

ERİME NOKTASI: 240 °C

Belgeler

Sipariş Formu